NIK ujawnia nieprawidłowości w budowie obwodnic: zagrożenia dla bezpieczeństwa i milionowe straty
Analiza inwestycji drogowych w Polsce ujawnia liczne nieprawidłowości i błędy mogące stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego. Najwyższa Izba Kontroli przyjrzała się szczegółowo realizacji rządowego programu budowy obwodnic, co ujawniło istotne uchybienia.
Podsumowanie audytu NIK
Badanie przeprowadzone przez NIK dotyczyło projektu budowy 100 obwodnic, przewidzianego na lata 2020-2030. Program ten zakłada stworzenie ponad 820 km nowych tras, które mają poprawić bezpieczeństwo na drogach. Planowana wartość inwestycji to aż 28 miliardów złotych, z czego większość pochodzi z krajowych źródeł finansowania, a reszta z funduszy unijnych.
Znaczące nieprawidłowości w realizacji projektów
Kontrola objęła pięć jednostek administracji rządowej oraz siedem samorządów, a wartość rozpatrywanych projektów wynosiła ponad 3 miliardy złotych. Wyniki audytu są alarmujące – ponad połowa inwestycji zakończona została z naruszeniem przepisów, a wydatki niezgodne z prawem przekroczyły 84 miliony złotych. W tym kontekście wskazano m.in. na nieprawidłowości związane z wynagrodzeniami dla wykonawców oraz naruszenia w procesie udzielania zamówień publicznych.
Interwencje prawne i konsekwencje
W związku z wykrytymi nieprawidłowościami, NIK zdecydowała się na zgłoszenie dwóch przypadków do prokuratury. Jedno zawiadomienie dotyczyło budowy obwodnicy na wyspie Uznam, a drugie – naruszeń dyscypliny finansów publicznych w Dolnośląskiej Służbie Dróg i Kolei we Wrocławiu. Takie działania pokazują skalę problemów w zarządzaniu publicznymi środkami.
Niedostateczny nadzór nad budowami
Kontrola szczególnie krytycznie oceniła obwodnicę Oleśnicy, gdzie stwierdzono dostęp osób postronnych do niebezpiecznych elementów infrastruktury, co może prowadzić do poważnych zagrożeń. Co więcej, zastosowanie materiałów niespełniających norm jakościowych w niektórych projektach może negatywnie wpłynąć na ich trwałość i bezpieczeństwo użytkowania.
Wnioski z kontroli i przyszłe wyzwania
Podczas gdy władze lokalne i rządowe posiadały odpowiednie kwalifikacje do nadzorowania inwestycji, aż w 63,3% przypadków proces inwestycyjny nie został prawidłowo przeprowadzony. Te uchybienia podkreślają konieczność poprawy nadzoru i transparentności w zarządzaniu projektami infrastrukturalnymi, aby uniknąć podobnych problemów w przyszłości.
